Otyłość to choroba – zrozumienie problemu
Otyłość jest przewlekłą chorobą metaboliczną. Charakteryzuje się nadmiernym nagromadzeniem tkanki tłuszczowej. To nie tylko kwestia wyglądu, ale poważne zagrożenie dla zdrowia. Niestety, problem narasta w zastraszającym tempie. Prognozy wskazują, że do 2035 roku co trzeci mieszkaniec Polski może cierpieć na chorobę otyłościową. Nadmierna masa ciała dotyka coraz częściej również dzieci i młodzież.
Nieleczona otyłość prowadzi do wielu groźnych powikłań. Może ich być blisko 200. Dotyczą one niemal wszystkich układów i organów. Skutki otyłości obejmują choroby sercowo-naczyniowe, cukrzycę typu 2 czy choroby stawów. Statystyki są alarmujące. Otyłość skraca życie średnio o 14 do 17 lat. Szacuje się, że średnia długość życia w Polsce może obniżyć się o cztery lata z powodu tej epidemii. Co więcej, u co 20. pacjenta otyłość jest przyczyną niepełnosprawności.
Dlaczego tyjemy? Przyczyny otyłości
Przyczyny otyłości są złożone i wieloczynnikowe. Często to wynik współdziałania genów, środowiska i stylu życia. Nadmierna masa ciała najczęściej wynika z dodatniego bilansu energetycznego. Oznacza to spożywanie większej liczby kalorii niż organizm jest w stanie zużyć. Dużą rolę odgrywają niezdrowe nawyki żywieniowe. Istotny jest także brak regularnej aktywności fizycznej.
Zastanawiasz się, czy hormony mogą powodować tycie? Tak, zaburzenia hormonalne mogą przyczyniać się do rozwoju otyłości. Wpływ na apetyt, metabolizm i magazynowanie tłuszczu mają różne hormony. Należą do nich leptyna (hormon sytości) i grelina (hormon głodu). Ważne są też insulina, kortyzol, hormony tarczycy oraz hormony płciowe. Czasami otyłość, zwłaszcza otyłość brzuszna (trzewna), jest objawem innych chorób. Dlatego ważna jest dokładna diagnostyka.
Który hormon powoduje otyłość?
Nie ma jednego hormonu odpowiedzialnego za otyłość. Wpływ na masę ciała ma wiele hormonów, w tym leptyna (hormon sytości), grelina (hormon głodu), insulina, kortyzol, hormony tarczycy oraz hormony płciowe (estrogeny, androgeny). Zaburzenia ich równowagi mogą przyczyniać się do rozwoju otyłości.
Które hormony nie pozwalają schudnąć?
Problemy z utratą wagi mogą wynikać z zaburzeń hormonalnych. Przykładowo, niedoczynność tarczycy spowalnia metabolizm. Insulinooporność utrudnia spalanie tłuszczu. Podwyższony poziom kortyzolu (hormonu stresu) może sprzyjać gromadzeniu tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w okolicy brzucha.
Kiedy udać się do lekarza? Rozpoznanie i diagnoza
Jak rozpoznać otyłość? Podstawowym narzędziem jest wskaźnik masy ciała (BMI). Oblicza się go dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez wzrost (w metrach)